Berlin – Metropola stvorena za večnost

Trideset godina od pada Berlinskog zida i prvog poglavlja u novom životu Evrope, Berlin je grad koji predstavlja jedinstveno mesto susreta istorije i savremenosti, kulture i zabave, umetnosti i modernog hedonizma

Govoriti o Berlinu znači govoriti o gradu koji impresionira i podstiče uobrazilju neverovatnim prepletom istorije i savremene estetike, tragova koji podsećaju na velike drame prošlosti koje su uticale na sudbinu sveta i modernog životnog stila, dinamike svojstvene metropolama koje to jesu u pravom smislu te reči i mirnog dostojanstva tvorevina minulih vremena.

Otkrivanje Berlina, upoznavanje njegove srži svako počinje na svoj način. Širina i mnogostruka lepota ovog grada to dozvoljavaju. Ipak, u najvećem broju slučajeva kreće se od građevina koje su stvorene za večnost, od zdanja koja su simbol slave gradova i naroda. Brandenburška kapija dugo je bila amblem podele, ali je zauvek ostala spomenik koji se posmatra sa specifičnom mešavinom divljenja i poštovanja. Sa svojih 12 stubova u korinskom stilu, Brandenburška kapija je obavezna turistička odrednica ovog grada i jedan od najvažnijih spomenika u istoriji Evrope. 

Ostaci Berlinskog zida i trasa kojom se prostirao, dužinom od 155 kilometara, i danas je mesto koje trideset godina posle pada te granice između ljudi i ideologija, sa mnogo znatiželje posećuju putnici iz čitavog sveta. Izgradnja zida počela je 1961. godine na inicijativu Istočne, komunističke Nemačke. Zid je predstavljao stvarnu i simboličku granicu između Istoka i Zapada, komunizma i kapitalizma, slobode i kontrole. Jedan od najsnažnijih amblema Hladnog rata trebalo je da spreči bekstva radnika Istočnog bloka u srećniji život kakav je postojao baš tamo, iza zida. Rušenjem Berlinskog zida 1989. godine ujedinjena je Nemačka i istovremeno započeto snažno pozicioniranje ove zemlje u međunarodnoj konkurenciji turističkih destinacija. Između 1993. i 2018. godine broj noćenja gostiju iz inostranstva u čitavoj Nemačkoj se više nego udvostučio zabeleživši rast sa 34,7 na 87,7 miliona noćenja*.

Danas, kada smo sigurni da su pad Berlinskog zida i ponovno ujedinjenje Nemačke bili najjači pokretač rasta dolaznog turizma u istoriji Nemačke pitamo se – zašto fascinacija Berlinskim zidom traje i danas budući da će se u novembru navršiti tri decenije od njegovog rušenja? Veliki deo posetilaca sigurno je motivisan nostalgijom, sećanjem na vreme polarizacije sveta pod jakim pritiskom ideologije. Sećanje na pad je zapravo sećanje na trijumfalni trenutak kada svet kreće napred, ka 21. veku. Za generacije koje su došle kasnije i koje nisu imale priliku da taj događaj gledaju na malim ekranima, da mu budu svedoci, trasa nekadašnjeg zida je istorijsko mesto koje podstiče uobrazilju. Poseta Berlinu bez obilaska te rute koja je svet delila na dva nepomirljiva dela jednostavno je nezamisliva.

Međutim, Berlin su danas i elegantni bulevari poput ulice Kurfirstendam, modni kvartovi koji reflektuju najaktuelnije tendencije u ovoj industriji ili pak umetnosti zavisno od ugla gledanja. Berlin su male, šik galerije i uzbudljiv noćni život.

Umetnost i zabava, alternativna i mainstream scena, grad koji dopušta različitostima da se izraze u punoj meri. Različiti ukusi, stilovi života, različite kulturne i intelektualne aspiracije – svemu tome izlazi u susret jedan kreativan, dinamičan grad oslobođen monotonije i jednoobraznosti.

Bez sumnje, atmosfera metropole se oseća i u administrativnoj četvrti, koja se od Brandenburške kapije i obližnje zgrade Rajhstaga proteže u pravcu istoka. Baš tu se nalazi spomenik Jevrejima ubijenim u Evropi, smešten u neposrednoj blizini Brandenburške kapije i nastao po planu njujorškog arhitekte Pitera Ajzenmana, kao i spomen-obeležje „Topografija terora” u nekadašnjem glavnom sedištu tajne državne policije.

Ulica Unter den Linden koja prolazi pored Muzejskog ostrva, dela svetske kulturne baštine, Berlinske katedrale, Nove straže i baroknog arsenala Cojghaus, u kojem je danas Nemački istorijski muzej obavezno je odredište prilikom posete glavnom gradu Nemačke. To je nesvakidašnja trasa koja privlači zaljubljenike u istoriju i umetnost. Veliki deo umetničke zaostavštine Evrope i sveta smešten je u institucijama koje se nalaze u ovom delu grada i neverovatan sklad arhitektonskih stilova bez obzira na to iz koje epohe potiču. Šetnjom se stiže do televizijskog tornja, koji je do danas najviša građevina u Nemačkoj. Sa tog mesta se pruža neverovatan pogled na grad koji se smatra vrhuncem posete ovoj metropoli. Putanja dalje vodi ka Žandarmenmarktu, najlepšem gradskom trgu čijoj lepoti doprinose duhovne i svetovne građevine iz različitih epoha. Duh starog Berlina dočarava kompleks dvorišta Hackesche Hofe koji je od 1977. godine zaštićen kao spomenik. Nezaobilazna tačka posete su i delovi zida između mosta Oberbaum i Istočne železničke stanice, koji su kao „East Side Gallery”, postali nešto poput ilustrovanog leksikona ulične umetnosti.

Šta ga to čini posebnim? Osećaj zaustavljenosti u vremenu, jedan autentičan kolaž galerija, krčmi, barova i pabova – živa slika stila koji je nekada bio opšti, a danas se čuva u tragovima. Taj duh bohemije, slobodnog stvaralaštva, kreativnost i slobode Berlin je istinska urbana sredina koja okuplja ljubitelje alternative, subkulturne grupe, pripadnike mladih artističkih pravaca koji istražuju nove puteve. Berlin je umetnički grad i metropola koja podstiče moderan odnos prema umetnosti i slobodu u stvaralačkom izražavanju.

*zajednička statistika postoji od 1993. godine